Małgorzata Lebda: od Żeleźnikowej Wielkiej do literackich laurów
Małgorzata Lebda, postać, która coraz śmielej zaznacza swoją obecność na polskim rynku literackim, to artystka wszechstronna, której korzenie głęboko tkwią w krajobrazach Beskidu Sądeckiego. Urodzona w Nowym Sączu 19 sierpnia 1985 roku, swoje dzieciństwo spędziła w malowniczej Żeleźnikowej Wielkiej, gdzie z pewnością czerpała inspirację, która później miała zaowocować w jej twórczości. Droga artystyczna Małgorzaty Lebdy rozpoczęła się od studiów na Uniwersytecie Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie, które otworzyły jej drzwi do świata nauki i sztuki. Posiadając doktorat z nauk humanistycznych, Lebda swoje zainteresowania badawcze skierowała na fascynujące relacje między literaturą a sztukami wizualnymi, co znajduje odzwierciedlenie w jej wielowymiarowym podejściu do tworzenia. Obecnie mieszkając w Krakowie, ale wciąż silnie związana z Beskidem Sądeckim, zwłaszcza z Pasmem Jaworzyny Krynickiej, artystka kontynuuje swoją podróż przez świat słowa i obrazu, odkrywając nowe ścieżki i eksplorując nieznane dotąd tereny artystycznej ekspresji. Jej życie to fascynująca mozaika pasji, obejmująca nie tylko pisanie, ale również fotografię, naukę i aktywność fizyczną, co czyni ją postacią niezwykle inspirującą w polskiej kulturze.
Poezja Małgorzaty Lebdy: 'Tropy’, 'Matecznik’ i 'Sny uckermärkerów’
Droga twórcza Małgorzaty Lebdy w dziedzinie poezji jest naznaczona głębokim rozwojem i poszukiwaniem własnej, niepowtarzalnej poetyki. Debiutem poetyckim autorki był tom „Otwarta na 77 stronie” wydany w 2006 roku, który stanowił pierwszy, ważny krok w jej literackiej karierze. Jednak to „Tropy” z 2009 roku zostały uznane za kluczowy tom dla ukształtowania jej charakterystycznego stylu. W tej publikacji Lebda zaczęła eksplorować tematy związane z naturą, pamięcią i tożsamością, często osadzone w krajobrazach, które zna z własnego dzieciństwa. Kolejnym znaczącym dziełem jest tom „Matecznik” (2016), za który poetka otrzymała prestiżową Nagrodę Poetycką im. K.I. Gałczyńskiego – Orfeusz oraz został wyróżniony tytułem Krakowskiej Książki Miesiąca. „Matecznik” to poetycka podróż w głąb siebie i świata przyrody, pełna surowego piękna i egzystencjalnych pytań. Rok 2018 przyniósł tom „Sny uckermärkerów”, który ugruntował pozycję Małgorzaty Lebdy jako jednej z najważniejszych współczesnych poetek. Za ten zbiór otrzymała Nagrodę Literacką Gdynia w 2019 roku, a także była nominowana do wspomnianego już Orfeusza. Tom ten, charakteryzujący się niezwykłą wyobraźnią i lirycznym językiem, kontynuuje wątki obecne w jej wcześniejszych pracach, pogłębiając refleksję nad relacją człowieka z naturą i własnym przeznaczeniem. Warto również wspomnieć o tomie „Mer de Glace” z 2021 roku, za który przyznano jej Nagrodę Poetycką im. Wisławy Szymborskiej w 2022 roku, co stanowi kolejne potwierdzenie jej talentu i znaczenia dla polskiej poezji.
Debiut prozatorski: nagradzana powieść 'Łakome’
Małgorzata Lebda, dotychczas znana przede wszystkim jako ceniona poetka, w 2023 roku zadebiutowała na polu prozatorskim, prezentując powieść „Łakome”. Ten debiut okazał się spektakularnym sukcesem, zdobywając uznanie zarówno czytelników, jak i krytyków literackich. Powieść „Łakome” została uhonorowana Nagrodą Odkrycia Empiku w 2024 roku, co podkreśla jej świeżość i nowatorskie podejście do narracji. Dodatkowo, książka zdobyła Literacką Nagrodę Wielkopolskich Czytelników w tym samym roku, co świadczy o jej silnym oddziaływaniu na szeroką publiczność. Co więcej, „Łakome” znalazło się w gronie finalistów prestiżowej Nagrody Literackiej Nike w 2024 roku, co jest niezwykłym osiągnięciem dla debiutu prozatorskiego. Powieść ta, osadzona w specyficznej, pełnej napięć atmosferze, porusza tematy związane z ludzkimi pragnieniami, namiętnościami i ich konsekwencjami. Lebda w mistrzowski sposób buduje portrety psychologiczne postaci, ukazując złożoność relacji międzyludzkich i wewnętrzne zmagania bohaterów. Sukces powieści „Łakome” otworzył nowe perspektywy dla twórczości Małgorzaty Lebdy, potwierdzając jej wszechstronność jako pisarki i umiejętność poruszania się po różnych formach literackich. Dalszy rozwój tej historii zapowiada się obiecująco, a powieść już została przetłumaczona na język hiszpański (2024) i planowana jest jej premiera w języku angielskim (2025).
Nagrody i wyróżnienia Małgorzaty Lebdy
Laureatka prestiżowych konkursów
Małgorzata Lebda jest autorką, której dorobek literacki został wielokrotnie doceniony przez najważniejsze instytucje kultury i festiwale literackie w Polsce. Jej poetyckie tomy przyniosły jej liczne nagrody, co świadczy o wysokiej jakości i oryginalności jej twórczości. Szczególnie ważnym wyróżnieniem jest Nagroda Poetycka im. K.I. Gałczyńskiego – Orfeusz, którą otrzymała za tom „Matecznik” w 2016 roku. Nagroda ta, uznawana za jedną z najbardziej prestiżowych w polskiej poezji, podkreśla znaczenie tego tomu w krajobrazie literackim. Kolejnym ważnym laurcem jest Nagroda Literacka Gdynia, którą przyznano jej w 2019 roku za tom poetycki „Sny uckermärkerów”. Gdynia to nagroda o ugruntowanej pozycji, doceniająca wybitne dzieła literackie w różnych kategoriach. Nie można zapomnieć o Nagrodzie Poetyckiej im. Wisławy Szymborskiej przyznanej w 2022 roku za tom „Mer de Glace”. Ta nagroda, nosząca imię jednej z najwybitniejszych polskich poetek, jest kolejnym dowodem na artystyczną rangę twórczości Lebdy. Warto również wspomnieć o wyróżnieniu Krakowskiej Książki Miesiąca dla tomu „Matecznik”, co podkreśla jej znaczenie w lokalnym kontekście kulturalnym Krakowa. Jej debiut prozatorski, powieść „Łakome”, spotkał się z równie entuzjastycznym przyjęciem, czego dowodem jest Nagroda Odkrycia Empiku i Literacka Nagroda Wielkopolskich Czytelników w 2024 roku.
Nominacje i uznanie krytyków
Poza licznymi nagrodami, Małgorzata Lebda cieszy się również uznaniem krytyków literackich, co potwierdzają liczne nominacje do prestiżowych wyróżnień. Jej tomy poetyckie regularnie pojawiały się na listach nominowanych do Nagrody Poetyckiej im. K.I. Gałczyńskiego – Orfeusz, co świadczy o stałej obecności jej twórczości w kręgu zainteresowań jury. Podobnie było w przypadku Nagrody Literackiej Gdynia, gdzie „Sny uckermärkerów” były szeroko komentowane i doceniane. Szczególnie znacząca jest nominacja powieści „Łakome” do Nagrody Literackiej Nike w 2024 roku. Nike to najbardziej prestiżowa nagroda literacka w Polsce, a znalezienie się w gronie finalistów dla debiutu prozatorskiego jest ogromnym wyróżnieniem i świadczy o niezwykłej jakości literackiej dzieła. Uznanie krytyków dla „Łakomego” potwierdza także przyznanie Nagrody Odkrycia Empiku i Literackiej Nagrody Wielkopolskich Czytelników, które doceniają świeżość i potencjał nowych talentów. Publikacje Małgorzaty Lebdy są przedmiotem analiz i recenzji w wielu czasopismach literackich, gdzie jej poetyka i proza są analizowane pod kątem oryginalności, głębi przekazu i nowatorstwa językowego.
Małgorzata Lebda – więcej niż pisarka
Fotografka, naukowczyni i ultramaratonka
Małgorzata Lebda to postać, której działalność artystyczna i naukowa wykracza daleko poza ramy tradycyjnego pisarstwa. Jest ona również utalentowaną fotografką, a jej prace wizualne często korespondują z tematyką i estetyką jej tekstów literackich, tworząc spójną całość artystyczną. Jej zainteresowania naukowe, potwierdzone doktoratem z nauk humanistycznych, koncentrują się na relacjach między literaturą a sztukami wizualnymi, co pozwala jej na unikalne łączenie tych dziedzin w swojej twórczości. Dodatkowo, Lebda jest aktywną ultramaratonką i taterniczką, co świadczy o jej silnym związku z naturą i potrzebie fizycznego doświadczania świata. Ta pasja do ruchu, wysiłku i pokonywania własnych granic z pewnością wpływa na jej sposób postrzegania rzeczywistości i znajduje odzwierciedlenie w jej literackich i wizualnych projektach. Jej życie to przykład harmonijnego połączenia intelektualnych poszukiwań z fizyczną aktywnością i głębokim zanurzeniem w przyrodzie.
Tłumaczenia i adaptacje dzieł
Twórczość Małgorzaty Lebdy cieszy się międzynarodowym zainteresowaniem, co potwierdzają liczne tłumaczenia jej dzieł na języki obce. Jej tomy poetyckie zostały przetłumaczone na wiele języków, w tym czeski, włoski, serbski, ukraiński, słoweński, duński i rumuński. Ta międzynarodowa recepcja świadczy o uniwersalności poruszanych przez nią tematów i unikalności jej artystycznego głosu. Sukces powieści „Łakome” zaowocował również jej tłumaczeniem na język hiszpański (2024) i planowanym wydaniem w języku angielskim (2025), co otwiera jej prozę dla jeszcze szerszej publiczności. Oprócz tłumaczeń, twórczość Małgorzaty Lebdy inspiruje również do adaptacji filmowych i innych form artystycznych, choć na chwilę obecną szczegóły dotyczące konkretnych projektów w tym zakresie nie są szeroko dostępne. Jest jednak oczywiste, że jej literacki świat posiada potencjał do przeniesienia na inne media.
Inne publikacje i projekty
Książki i czasopisma
Dorobek publikacyjny Małgorzaty Lebdy jest bogaty i obejmuje nie tylko samodzielne książki poetyckie i prozatorskie, ale także jej zaangażowanie w życie redakcyjne i publikacje w prasie. Jest ona redaktorką działu poezji w Miesięczniku KRAKÓW, co świadczy o jej aktywnym udziale w kształtowaniu współczesnej sceny literackiej i wspieraniu innych twórców. Jej wiersze i prozy ukazywały się również w licznych czasopismach literackich, zarówno w Polsce, jak i za granicą, docierając do szerokiego grona czytelników i krytyków. Poza wymienionymi już tomami, warto wspomnieć o publikacjach takich jak „Dunaj. Chyłe pola” (wspólnie z Agą Zano), co pokazuje jej otwartość na współpracę i eksplorację nowych form wyrazu artystycznego. Jej teksty, często osadzone w krajobrazie, poruszają tematy życia, śmierci, relacji człowieka z naturą i własnym losem, co czyni je intrygującymi dla każdego czytelnika poszukującego głębszych refleksji.
Spotkania autorskie i animacja kultury
Małgorzata Lebda aktywnie uczestniczy w życiu kulturalnym, nie tylko poprzez swoją twórczość, ale również poprzez animację kultury i bezpośredni kontakt z czytelnikami. Jest częstym gościem spotkań autorskich, gdzie dzieli się swoimi doświadczeniami, opowiada o procesie twórczym i dyskutuje o literaturze. Jej obecność na festiwalach literackich i w księgarniach stanowi ważny element budowania społeczności wokół literatury. Lebda jest również zaangażowana w projekty kulturalne, które mają na celu promowanie czytelnictwa i sztuki. Jej wszechstronność – jako poetki, prozaiczki, fotografki i naukowczyni – sprawia, że jej udział w wydarzeniach kulturalnych jest zawsze wartościowy i inspirujący. Jej aktywność w Miesięczniku KRAKÓW jako redaktorki działu poezji jest kolejnym dowodem na jej zaangażowanie w życie kulturalne i wsparcie dla młodych talentów.
Dodaj komentarz